[Nettime-nl] Creative Commons NL: Brein vliegt uit de bocht met foutieve voorlichting

[paul keller <paul@waag.org>]

Gisteren publiceerde de Nederlandse Unix Gebruikersgroep (NLUUG) een  
open brief (pdf) aan Stichting Brein. Deze brief werd opgesteld na  
aanleiding van een folder “Piraterij op de werkplek” (pdf) waarbij  
Stichting Brein nogal kort door de bocht gaat met betrekking tot  
software en auteursrechtelijk beschermd materiaal.

De NLUUG stelt dat Stichting Brein hier te algemeen te werk gaat en  
geen duidelijk onderscheid maakt tussen software die vrij mag worden  
verspreid (free/open-source) en software waarbij dit niet het geval  
is (proprietary software). Brein suggereert namelijk dat het nooit is  
toegestaan software te kopiëren of te verspreiden.

In aanvulling op deze open brief van de NLUUG will Creative Commons  
Nederland specifiek ingaan op de onjuistheden en foutieve  
generalisaties met betrekking tot auteursrechtelijk beschermd  
materiaal zoals muziek en film die in de folder genoemd worden.

Ook in het geval van auteursrechtelijk beschermde werken wekt  
Stichting Brein de indruk dat het verspreiden en hergebruiken van dit  
materiaal nooit is toegestaan.

Een groeiend aantal rechthebbenden distribueren hun werken op een  
manier die verspreiding en remixen juist aanmoedigt. Creative Commons  
heeft hiervoor een aantal standaardlicenties ontwikkeld die makers in  
staat stellen om sommige vormen van gebruik van hun werken (zoals het  
kopiëren, verspreiden, opvoeren of bewerken) toe te staan. In de  
folder wordt hier volledig aan voorbij gegaan en er wordt  
verondersteld dat iedereen alle rechten aan zijn of haar materiaal  
voorbehoudt. Er zijn inmiddels legio voorbeelden van interessante  
projecten of materiaal, waarbij de bescherming die het auteursrecht  
biedt juist gebruikt wordt om anderen in staat te stellen legaal  
materiaal te delen, te bewerken of verder te verspreiden.

De volgende passages uit de folder tonen echter aan dat stichting  
BREIN met deze ontwikkelingen geen rekening heeft gehouden:

> “Het verspreiden van muziek via het netwerk of via het Internet  
> komt overeen met het hebben van een illegaal distributie- netwerk.”
>
> (pagina 5 “Wat zijn de risico’s?”)

Zoals al eerder opgemerkt is dit niet waar. Auteurs kunnen zelf  
bepalen of hun bestanden verspreid, gebruikt en gekopieerd mogen  
worden. Voor bestanden die niet meer onder de bescherming van het  
auteursrecht vallen, omdat het auteursrecht verlopen is, geldt dit  
zelfs onafhankelijk van de intenties van de auteurs. Er bestaat geen  
algemeen verbod op het verspreiden van muziek en filmbestanden.

> “Muziek- en filmbestanden mogen alleen voor eigen gebruik worden  
> gedownload of gekopieerd en zijn niet bestemd voor gezamenlijk  
> gebruik, voor het maken van kopieën voor of door anderen of voor  
> Internetverspreiding”
>
> (pagina 7 “Wat kunt u doen?” punt 3)

Dit is onzin, er bestaan legio initiatieven die op een legale manier  
muziekbestanden via netwerken distribueren. Dit zijn bijvoorbeeld  
uitwisselplatforms zoals ccmixter.org of netlabels zoals  
magnatunes.com en dishfish.com.

> a) “Een kopie weggeven, ruilen of verkopen mag niet”
>
> b) “Een internetbestand (met muziek of een film) downloaden mag als  
> dat zonder direct of indirect commercieel oogmerk gebeurt en de  
> download uitsluitend voor eigen gebruik is. Oplettendheid is  
> geboden bij p2p uitwisseldiensten, want daarbij wordt de downloader  
> automatisch uploader, dat is ‘ter verspreiding aanbieden’ en dat  
> mag niet.”
>
> c) “Openbaar vertonen mag niet. Vertoning in huiselijke kring mag  
> wel.”
>
> (pagina 11 “Wat mag nu wel en wat mag niet?”)

Door van Creative Commons licenties gebruik te maken kiezen steeds  
meer makers er expliciet voor om de bovengenoemde handelingen van  
derden vrij toe te staan. Auteurs kunnen hierbij verschillende  
gradaties kiezen en een groeiend aantal auteurs staat zelfs  
commercieel gebruik van hun werken toe, mits hun naam wordt vermeld.

Met deze folder gaat Stichting Brein dus volledig aan de praktijk van  
makers voorbij die het Internet en andere digitale distributiekanalen  
niet als een bedreiging ervaren, maar als een kans om van de nieuwe  
mogelijkheden op het gebied van delen en samenwerken gebruik te maken.

Wij betreuren Stichting Brein’s eenzijdig en generaliseerde beeld van  
het auteursrecht en verzoeken daarom dan ook dat Stichting Brein haar  
folder en eventueel ander voorlichtingsmateriaal zodanig aanpast dat  
dit een meer genuanceerd beeld biedt op het auteursrecht en gebruik  
van auteursrechtelijk materiaal. We hopen dat Stichting Brein haar  
voorlichting voortzet, maar daarbij meer kleuren inzet dan zwart en wit.

Voor Creative Commons Nederland,
Paul Keller
--
waag society | nieuwmarkt 4 | NL-1012 CR Amsterdam
e: paul@waag.org |  t: +31 20 557 9898 | f: +31 20 557 9880


______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).